Türkiye’nin en eski tren hatlarından biri olan Doğu Ekspresi, bugün her ne kadar uçak, karayolu gibi dönemin ulaşım araçlarına yenik düştüğü düşünülse de son dönemde adeta tarihinin belki de en ilgi çeken dönemini yaşıyor.Geçmişte İstanbul’dan Kars’a kadar hizmet veren tren, günümüzde hızlı tren yolunun yapımından dolayı sadece Ankara-Kars arasında hizmet verebiliyor. 1933 kilometrelik, 53 duraktan oluşan tren hattı bugün Türkiye’nin önemli turizm araçlarından biri olma yolunda ilerliyor. Doğu Ekspresi ile seyahat eden yolcuların neredeyse tamamını oluşturan genç kitle bu konuda, “Yurtdışında prestijli birçok tren yolculuğu binlerce turist çekiyor. İyi tanıtım yapılmalı. Bakanlık trene sahip çıkmalı” çağrısı yapıyor. Kars turizmine de büyük katkısı olan tren için en büyük endişe ise hızlı tren yolu yapılırsa Doğu Ekspresi’nin 24 saatlik yolculuğunun tarihe karışma ihtimali. Bilet bulmanın imkansızlaştığı, genç kitlenin, “olmazsa olmazı” sayılan Doğu Ekspresi’ne bindik ve biz de Milliyet okuyucuları için bu yolculuğa çıktık. Doğu Ekspresi ile yolculuk, herkesin “hayali” olsa da gerçekleştirmek o kadar da kolay değil. İlk ve belki de ana problem bilet bulabilmek.
En zoru bilet bulmak
Eğer bilet bulmayı başarabilirseniz Anadolu topraklarında hayatınızda belki de unutmayacağınız, çocuklarınıza da anlatarak onları da özendireceğiniz bir yolculuğa hazırlanın. Biletler, belli dönemler için satışa çıkıyor. Bilet almak için yolculuğa çıkmak istediğiniz tarihten 1 ay önce gece 00.01’de bilgisayar başında olmanız ve çok hızlı davranmanız gerekmekte. Biletlerin hangi tarihlerde satışa çıkacağı bilgisi TCDD’nin telefon hattından sorulabilir. Trende iki vagon yataklı (iki kişilik odalar), bir vagon da kuşetli (dört kişilik odalar) olarak hizmet veriyor. Kontenjan 200 kişi ile sınırlı. Gidiş ve dönüş biletleri alındıktan sonra ise yolculuğu planlamaya başlayabilirsiniz.
53 durak 1933 kilometre
Ankara’ya yarım saat uzaklıktaki Irmak ilçesinden kalkan Doğu Ekspresi için saat 18.00’de Ankara Garı’nda olmanız yeterli. Buradan gelen otobüslerle Irmak’a götürülecek ve 24 saat 30 dakika sürecek olan yolculuğunuza başlayabileceksiniz. 1933 kilometrelik yol boyunca 53 durakta duracaksınız. Irmak ilçesinden 19.20’de kalkan trende yemekli bir vagon bulunsa da çok şey ummayın. Geçmişte özel aşçıların yaptığı ve çeşit çeşit yemeğin olduğu vagonu; bugün hazır yemekler işgal etmiş durumda. Yemek konusunda “tren ahalisi” genel olarak mutsuz ve uzun yıllar alkol verilmesine karşın şimdilerde yemekli vagonlarda alkol servisi yapılmaması da yolcuları rahatsız etmekte. Trene yabancı turistlerin ilgisi de çok.
Çay ve yemekler odada
İki veya dört kişilik odalarınıza yerleştikten sonra ilk iş bir çay demlemek ya da kahve yapmak! Yanınıza alacağınız elektrikli ocak veya elektrikli kahve makinesi ile bunu yapabilirsiniz. Belki getireceğiniz fazla bardaklar ile yeni tanıştığınız arkadaşlarınızla çay ve kahve paylaşabilirsiniz. 19.20’de kalkan trende akşam yemeğini yanınızda getirdikleriniz ile odanızda yapmanız mümkün. Bu esnada hava karanlık olduğu için pek bir manzara görülmese de, tren sesinin verdiği huzurla kitap okuyabilir ya da yanınızda getirdiğiniz bilgisayar ve filmler ile vakit geçirebilirsiniz. Sabah 05.00’te kalkmaya hazırlanmak için erken yatmanızda fayda var. Bu arada odaların 28 derece yani sıcak olduğunu da söylemeliyiz.
Muhteşem manzara
Sabaha karşı tren 05.30 civarlarında 20. durak olan Çetinkaya veya 21. durak Avşar’a varıyor. İki kişilik odada iseniz lavabonuzda yüzünüzü yıkayıp, getirdiğiniz kahvaltılıklar varsa iyi çalışan buzdolabınızdan çıkarıp hemen yemelisiniz. Çünkü az sonra havanın aydınlanmaya başlaması ile ortaya çıkacak olan manzarayı kaçırmamalısınız. Eğer yanınızda kahvaltılığınız yoksa trende yemekli vagonda da kahvaltı yapabilir veya Divriği, Kemaliye gibi duraklarda trenin 1 dakikalık molalarında simitçilerden alacağınız sıcak bir simit ile karnınızı doyurabilirsiniz. Kahvaltınızı yaptıktan sonra saat 06.00 sularında vardığınız Göçentaşı, Cürek duraklarında ve daha sonrasında fotoğraf makinelerinizi hazırlayın. Özellikle bu duraklardan sonra Kemaliye bölgesinde Anadolu’nun en bereketli topraklarından geçerken bu manzaraya hayran kalacak, bu bölgelerde yaşayan insanlara ise imreneceksiniz. Yolun bu bölümünün büyük bir kısmında Fırat Nehri de muhteşem güzelliği ile size eşlik edecek. İliç, Güllübağ, Yahşiler, Kemah, Erzincan, Tayeri, Demirkapı, Mercan, Karasu derken bir bakmışsınız Erzurum’a varıyorsunuz ve neredeyse 7-8 saat geçmiş. Yalnız bu 7-8 saatlik süre içinde karşılaşılan muhteşem manzara ve doğaya kendinizi kaptırdığınızdan 7-8 dakika gibi gelecek. Duraklarda güler yüzle size selam vermek için bekleyen çocuklara el sallamayı ise kesinlikle unutmayın.
Karslılar memnun
Karslılar trene olan aşırı ilgiden memnun. Doğu Ekspresi, Karslılar için, “Her gün en az 200 turist” demek. Otellerde ciddi bir kalabalık olduğu ifade edilirken önceden yer ayırtmak gerekiyor. Kars’ta kaz eti yenmeden, peynir alışverişi yapılmadan geri dönülmeyeceği gibi detaylar da ele alındığında Kars ekonomisine de ciddi bir kazanç kapısı sağlanıyor. Çünkü Doğu Ekspresi ayda en az 6 bin “turist” demek. Son dönem trenin hızlı tren yolu yapıldıktan sonra kalkacağı dedikoduları ise öncelikle Karslıları, ardından da adeta bilet kuyruğu bekleyen onlarca genci huzursuz etmekte.
‘Var mı gag kebap isteyen…’
Eğer şanslı iseniz ve 20-25 yılını bu trene veren bir kondüktöre denk geldiyseniz Erzurum’a 1 saat kala Aşkale durağında, kondüktörün, “Eveeeett; var mı cağ kebap isteyen” sesini şaşkınlıkla karşılayacaksınız. Erzurum durağının olmazsa olmazı ise cağ kebap yemek. Kondüktöre veya kondüktör siparişinizi almadı ise sizin Erzurum’a varmadan 1 saat önce telefon ile vereceğiniz sipariş ile Erzurum Garı’na vardığınızda cağ kebaplar sizi bekliyor olacak. Kebaplarınızı aldıktan sonra Erzurum durağında durağın olmazsa olmazlarından biri daha var. O da trenin üzerinde, “Doğu Ekspresi” yazan tabelayı yerinden çıkarıp bir fotoğraf çektirmek. Tabii bunun için öncelikle uzun bir kuyruk sonunda sıranın size gelmesini beklemeniz gerekiyor.
Kars’ı gezmeyi unutmayın
Afiyetle cağ kebapları yedikten sonra kış nedeniyle hava erken karardığından manzara yeniden yok olmaya başlayacak. Bu nedenle yemekli vagonda bir çay içip bu zamanı birlikte yola çıktığınız arkadaşlarınızla veya yeni tanıştığınız arkadaşlarınızla değerlendirebilirsiniz. Yaz dönemi ise Sarıkamış’a yaklaşırken fotoğraf makinelerini hazırlamakta fayda var. Kışın yağan kar ile güzelliğine güzellik katan Kars’a varıldığında ise son 24 saatinizin geçtiği, büyük bir huzur ve mutluluk bulduğunuz tren ile vedalaşmayı unutmayın. Kimi yolcular Kars’ta bir gece kalıp ertesi sabah yine trenle dönmeyi; kimi yolcular ise Kars’ta birkaç gün geçirerek Ani Harabeleri ve Sarıkamış’a yönelik düzenlenen etkinliklere katılıyor.
‘Beklediğimden modern’
Milliyet’in trende sohbet ettiği Ebru Şirin, Cansu Kılıçarslan ve Eren Erdem de tren yolculuğu için çok önceden bilet aramaya başlayanlardan. Kılıçarslan, “treni beklediğimizden daha modern bulduk” derken trende alkol satılmamasından tüm yolcular gibi rahatsızlar. Birçok genç kendi yanlarından alkol getirerek kendi taleplerini kendileri karşılama yoluna gidiyor. Erdem, “İçkinin kaldırılması, trenin cazibesini biraz yok etmiş durumda. Sosyalleşme alanını da yok ediyor” değerlendirmesi yapıyor. 24 saatlik yolun kendilerini hiç yormadığını ifade eden Şirin de, “15 saat geçti ancak hiçbir yorgunluk yok” diyor. Yolcular arasındaki en büyük endişe ise trenin tamamen kaldırılması. Bu konuda Ulaştırma Bakanlığı’na da çağrı yaparak, “Yurtdışında birçok prestijli tren yolculuğu binlerce turist çekiyor. İyi tanıtım yapılmalı. Bakanlık trene sahip çıkmalı” diyor.
Talep patladı
TCDD yetkilileri ise Doğu Ekspresi’ne özellikle son 6 aydır inanılmaz bir talep patlaması yaşandığını belirtiyor. Bu nedenle toplamda bir olan yataklı vagon sayısı ikiye çıkarılmış. Önümüzdeki dönemde pulman vagonlarda bir tanesinin daha yataklı veya kuşetli olarak dönüştürülebileceği ifade ediliyor. Bilet bulmaktaki bir sıkıntı da bazı tur şirketlerinin biletleri erken alıp fahiş fiyatlardan satıyor olması. TCDD yetkileri bu konuda da, “Şirketler alıp; yemek, gezi gibi etkinlikleri de ekleyip genel paket satışı yapıyor. Ancak bu da çok bir sayı değil. Genel olarak yoğun talep nedeniyle bilet bulmakta zorluklar yaşanmaktadır” değerlendirmesi yapmakta.
Karslılar memnun
Karslılar trene olan aşırı ilgiden memnun. Doğu Ekspresi, Karslılar için, “Her gün en az 200 turist” demek. Otellerde ciddi bir kalabalık olduğu ifade edilirken önceden yer ayırtmak gerekiyor. Kars’ta kaz eti yenmeden, peynir alışverişi yapılmadan geri dönülmeyeceği gibi detaylar da ele alındığında Kars ekonomisine de ciddi bir kazanç kapısı sağlanıyor. Çünkü Doğu Ekspresi ayda en az 6 bin “turist” demek. Son dönem trenin hızlı tren yolu yapıldıktan sonra kalkacağı dedikoduları ise öncelikle Karslıları, ardından da adeta bilet kuyruğu bekleyen onlarca genci huzursuz etmekte.
